شستن یا نشستن؟ مسئله اینست!
زمانی که دکتر «جیگورو کانو» بنیاگذار جودو، سیستم درجه بندی و به قولی استفاده از کمربندهای رنگی را در هنرهای رزمی پایه گذاری کرد، شاید هرگز تصورش را هم نمی کرد که همین «کمربند» روزی برای عده ای به آب و نان و همه ی بود و نبود هنرهای رزمی تبدیل شود.
می گویند «کانو» دو شاگرد به نام های «تومیتا سونجیرو» و «ساگو شیرو» داشت و برای آنکه تمایز فنی این دو مشخص گردد، برای نخستین بار از کمربند سیاه استفاده کرد. در مورد اینکه چرا از دو رنگ سفید و سیاه استفاده شد(البته بعدها تعدادی از مدارس رزمی کمربند قهوه ای را هم به این سیستم اضافه کردند)، فرضیه های گوناگونی وجود دارد. چندی پیش داستانی در این مورد می خواندم که البته نمی دانم تا چه حد صحت دارد، اما از جهاتی که بعدا خواهم گفت بسیار جالب بود. طبق این داستان قدیمی، هنرجویان رزمی در آغاز همگی از کمربند سفید استفاده می کردند، اما چون در آن دوران معمولا کف سالن های تمرین کثیف بود و درضمن گاهی اوقات تمرینات بیرون از سالن و در فضاهای باز مثل جنگل و بیابان انجام می شد، با گذشت زمان کمربند کثیف و رنگ آن تیره رنگتر و تقریبا به رنگ قهوه ای درمیامد. به مرور زمان همین موضوع به نوعی سابقه تمرین یک هنرجو را مشخص می کرد. یعنی هرچه کمربند کثیفتر یا به عبارتی تیره رنگتر شده بود، نشان از سابقه بیشتر تمرین صاحبش می داد. همین امر باعث شده بود تا هنرجویان از شُستن کمربندهایشان اجتناب کنند، چون اگر کمربندشان را می شستند و کمربند به رنگ اولیه اش درمیامد، دیگران به آنان به عنوان یک رزمی کار تازه کار و مبتدی نگاه می کردند!
حالا این موضوع را مقایسه کنید با اوضاع و احوال امروز بعضی از رزمی کاران کمربند سیاه؛ منظورم همان داستان آشنای «کمربند» و «سنگ پا» است! جریانش را که می دانید؟ زمانی مد شده بود برخی از دوستان کمربند سیاه، برای آنکه نشان بدهند سابقه شان خیلی زیاد است، با «سنگ پا» به جان کمربندهایشان می افتادند تا کمربندشان پاره پوره و رنگ و رو رفته تر به نظر برسد که یعنی مثلا سالهاست که کمربند مشکی خود را دریافت کرده اند! یعنی برعکس همتایان قدیمی ترشان (لابد در آن زمان هم عده ای برای آنکه میانبر بزنند، روزی چهار بار کمربندهایشان را در خاک و خوک جلا می داده اند!) اینان با شستن کمربند هایشان حال می کردند! جالب نیست؟! آدم یاد قانون بقای انرژی می افتد، همان قانونی که می گفت: «انرژی خلق نمی شود و از بین نمی رود، بلکه تنها از شکلی به شکل دیگر تبدیل می شود». حالا ما هم باید به این قانون مهر تایید بزنیم، چون ظاهرا در هنرهای رزمی هم «میانبر زدن» از بین نمی رود، بلکه تنها از شکلی به شکل دیگر تبدیل می شود، زمانی با «نشستن» و زمانی با «شستن» کمربند!
—
مازیار عبداللهی نیا / ماهنامه رزم آور / بهمن ۸۷
—