یکی از موضوعات مهمی که همیشه قبل از انتخاب یک رشته رزمی توصیه می شود به آن توجه کنید، این است که ببینید هدفتان از روی آوردن به رشته های رزمی چیست؛ قهرمانی و یا دفاع شخصی؟ شاید این سئوال برایتان پیش بیاید که چه لزومی به اینکار هست؟ مگر اصلا این دو هدف در تضاد با هم هستند؟ مگر نه اینکه رشته های رزمی می توانند هردوی این اهداف را محقق کنند؟ در جواب باید گفت؛ ممکن است این حرف در مورد بیشتر رشته های رزمی درست باشد،اما این روزها همه می خواهند در یک مدت زمان مشخص و کوتاه به اهدافی که دارند برسند. اینجاست که مشخص کردن هدف بسته به اینکه اولویت شما از تمرین چیست، شمارا در انتخاب رشته ای که اهدافتان را زودتر محقق می کند یاری می کند. مثلا کسی که به رشته جودو روی میاورد، هم می تواند هدفش قهرمانی باشد و هم دفاع شخصی. همینطور کسی هم که به تمرین کاراته می پردازد، می تواند هردوی این اهداف را مدنظر داشته باشد. هردوی این افراد پس از مثلا ۵ سال تمرین مداوم، هم می توانند به یک قهرمان تبدیل شده باشند و هم در صورت لزم می توانند از مهارت هایشان برای دفاع از خود استفاده کنند. اما حالا اگر یک محدودیت زمانی را درنظر بگیریم چطور؟ درواقع بحث اصلی زمانی است که شما در یک مدت زمان کوتاه می خواهید به یک هدف مشخص برسید.
مثلا پس از شش ماه تمرین آیا هر دوی این رشته ها به یک اندازه ورزشکار را برای دفاع شخصی آماده کرده اند؟ جواب منفی است. ماهیت تکیک های جودو و کاراته(برای مثال) با هم متفاوت است و به همین خاطر معمولا پس از شش ماه تمرین،یک جودوکا از آمادگی بهتری برای دفاع شخصی برخوردار شده است درحالیکه ماهیت تکنیک های کاراته به شکلی است که زمان بیشتری می برد تا فرد بتواند از آنها برای دفاع شخصی بهره ببرد. حالا اگر هدف کسی از روی آوردن به رشته های رزمی فقط دفاع شخصی آن هم در مدتی کوتاه باشد، می بینید که تعیین هدف قبل از انتخاب یک رشته می تواند تا حد زیادی برایش موثر باشد. البته تا اینجای کار را معمولا همه می دانند. بحث این است که اگر کسی با تعیین هدف، رشته مناسبی را انتخاب کرد دیگر کار تمام است؟ مسلما خیر! نکته ای را که نباید فراموش کرد این است که اکثر رشته های رزمی که امروزه رایج اند، درواقع ورزش های رزمی هستند و این بدان معنی است که در کلاس های امروزی عملا برروی بسیاری از تکنیک های کاربردی رزمی تمرین نمی شود. حتما شما هم این اصل که می گوید باید آنقدر روی یک تکنیک تمرین کنید تا در موقع لزوم بدن شما ناخودآگاه آن را اجرا کند شنیده اید. این اصل در گذشته مشکلی از نظر دایره تکنیک هایی که رزمی کاران تمرین می کردند ایجاد نمی کرد چون یک مبارز می توانست از تمامی این تکنیک ها در یک مبارزه استفاده کند. اما حالا که اکثر این رشته ها ورزشی و تابع مقرراتی شده اند، شما باید بین تکنیک های مجاز و غیر مجاز تفکیک قائل شوید. البته زمانی که کاراته ورزشی متولد شد و یا زمانی که تلاش شد تا تکواندو به عنوان یک رشته ورزشی به بازیهای المپیک راه یابد، هدف این نبود که تکنیک های کاربردی و اصیل این رشته ها نادیده گرفته شوند. هدف این بود که رزمی کاران تنها در هنگام مسابقات با رعایت قوانین که از یک سری بایدها و نبایدها تشکیل شده بود پیروی کنند. اما از آنجا که این روزها هدف اکثر باشگاه ها قهرمانی و کسب مدال از رقابت هاست، عملا بسیاری از تکنیک ها به خاطر اینکه اجرای آنها در مسابقات ممنوع است از دایره تمرینات هم حذف شده اند که از قضا معمولا این تکنیک ها جزو کاربردی ترین تکنیک ها در دفاع شخصی هستند. بنابراین نه تنها انتخاب رشته شما باید با توجه به هدفتان باشد که نحوه تمریناتتان و تکنیک هایی که روی آنها تمرکز می کنید هم باید با هدف شما متناسب باشند. اگر هدف شما قهرمانی در مسابقات تکواندو است و بعد مرتبا روی تکنیک های مثلا قفل یا پرتابی تمرین کنید، نتیجه این می شود که این تکنیک ها ملکه ذهنتان شده و در برابر حریف، ناخوداگاه از آنها استفاده می کنید و طبیعتا مرتبا اخطار می گیرید! این همان دلیلی است که اکثر باشگاه ها فقط روی تکنیک هایی که در مسابقات مجاز است تمرکز می کنند. اما از طرفی اگر فقط به تکنیک های مجاز در مسابقات تمرکز و باقی تکنیک ها را نادیده بگیرید درحالی که هدف اولتان دفاع شخصی است، آنگاه در یک مبارزه واقعی عملا از شانس بسیار اندکی برای پیروزی برخوردارید. پس چکار باید کرد؟ جواب ساده است؛ اولویت و هدفتان از تمرین را مشخص کنید تا مشخص شود که دقیقا باید روی کدام تکنیک ها تمرکز کنید، این موضوع خصوصا زمانی اهمیت پیدا می کند که رشته مورد نظر شما یک ورزش رزمی و یا یک هنر رزمی که مسابقات ورزشی هم دارد باشد. هرگز فراموش نکنید که بین یک مسابقه ورزشی و یک مبارزه واقعی تفاوت های بسیاری وجود دارد.
یک ضربه “سایدکیک” که به پشت حریف زده می شود. اجرای این ضربه هنگامی که حریف پشتش به شما است در اکثر رقابت های ورزشی خطاست، اما در یک مبارزه واقعی هنگامی که مهاجم برای اجرای یک ضربه ویا پس از اجرای آن پشتش به طرف شما قرار می گیرد، یک فرصت برای شما مهیا شده است.
یک ضربه “سایدکیک” که به پشت حریف زده می شود. اجرای این ضربه هنگامی که حریف پشتش به شما است در اکثر رقابت های ورزشی خطاست، اما در یک مبارزه واقعی هنگامی که مهاجم برای اجرای یک ضربه ویا پس از اجرای آن پشتش به طرف شما قرار می گیرد، یک فرصت برای شما مهیا شده است.
تکنیک های “قفل” و “اهرم کردن ها” و به طور کلی کار به روی مفصل ها در اکثر رشته های رزمی ازجمله کاراته و تکواندو وجود دارند اما استفاده از این تکنیک ها در مسابقات ورزشی این رشته ها مجاز نیست. این درحالی است که همین تکنیک ها از کاربردی ترین تکنیک ها در دفاع شخصی هستند.
تکنیک های “قفل” و “اهرم کردن ها” و به طور کلی کار به روی مفصل ها در اکثر رشته های رزمی ازجمله کاراته و تکواندو وجود دارند اما استفاده از این تکنیک ها در مسابقات ورزشی این رشته ها مجاز نیست. این درحالی است که همین تکنیک ها از کاربردی ترین تکنیک ها در دفاع شخصی هستند.
—
مازیار عبداللهی نیا / ماهنامه رزم آور / بهار ۸۸
—