مازیار عبداللهی نیا
کارشناس هنرهای رزمی، روزنامه نگار
این ویدئو رو طی روزهای گذشته احتمالا زیاد دیدین. یک گوشی قاپی ناموفق که سارق به دست قربانی می افته و باقی ماجرا. قابل حدسه بیشتر کسانی که این ویدئو رو دیدن زبان به تعرف و تمجید از این فرد باز کردن و …
اما اجازه بدین از زاویه دیگه ای به این ماجرا نگاه کنیم:
تعجب نکنید! درسته که «دفاع شخصی» از اون مهارت‌هایی محسوب می‌شه که دونستنش برای هرکسی توی این دور و زمونه ضروری به نظر می‌رسه، اما می‌تونه برای برخی افراد نتایج منفی ناخواسته‌ای هم در پی داشته باشه. دوتا از رایج ترین اونها که اتفاقا نقطه مقابل هم هستن فوبیا و اعتماد به نفس کاذبه.
اساتید بزرگ قلابی، مدعیان نیروهای تخیلی، قهرمانان جعلی، مربیان متقلب، دان فروشی، مدرک فروشی، سبکهای من‌درآوردی و… فقط هم جامعه رزمی ما نیست که با این مشکلات دست و پنجه نرم میکنه، همه جا کم و زیاد وضع همینه. در غرب عموما برای اشاره به این دست از باشگاه‌ها، سبک‌ها و مربیان از اصطلاح McDojo (مک دوجو) استفاده می‌کنن.
ماجرای این دوره ی بقا در شهر چیه؟ کوه، جنگل، کویر در کنار همه ی زیبایی‌‌‌‌ها، با حس ماجراجویی و صد‌البته خطر عجین شده اند. کسانی که پا به طبیعت می‌‌‌‌‌ذارن بهتره با مهارت‌‌‌‌‌های «بقا در طبیعت» آشنا باشن؛ اینکه چطور در کوه و جنگل اگه گم شدیم بتونیم سرپناه درست کنیم، آب پیدا کنیم، راهمون رو پیدا کنیم و از دست جانوران خطرناک جون سالم به در ببریم.
اما در شهر چطور؟ انگار توی ذهن بیشتر ما نقطه مقابل طبیعت، شهره. و درمقابل «ناامنی»های طبیعت، شهر مساوی ست با «امنیت». زهی خیال باطل! شاید به جرات بشه گفت خطراتی که ما رو در شهر تهدید میکنه اگه بیشتر از خطرات طبیعت نباشه کمتر نیست!
آقای «مایکل جانیچ» Michael Janich از متخصیص دفاع شخصی به تازگی مقاله ای نوشته برای مجله «بلک بلت» Black Belt در مورد تاثیرات همه گیری COVID-19 بر فاکتورهای موثر در مبحث «دفاع شخصی» و در اون به نکات ظریفی اشاره کرده که مرورش خالی از لطف نیست.
بیشتر بخوانیداین کلیپ رو این یکی دو روز زیاد دیدیم. حالا ما کاری به واقعی یا ساختگی بودنش نداریم، به بهانه این کلیپ می خوایم به یکی از تصورات اشتباه بخشی از رزمی کاران به درگیری های خیابونی بپردازیم.
برخی از گزارشها می گه میانگین توانایی آقایون در مبارزه (منظور درگیریهای خیابانی) به مراتب کمتر از اون چیزیه که خودشون تصور می کنن! و بخش زیادی از خاطرات بزن بهادریهاشون که ممکنه این طرف و اون طرف تعریف کنن خالی بندی و هارت و پورتی بیش نیست!
داستان فیلم هفت سامورایی رو فراموش کنید! این مادربزرگهای قهرمان تو دنیای واقعی داستان مشابهی رو رقم زدن. ماجرا به محله Korogocho در کنیا برمی گرده که یکی از خطرناک ترین محله های نایروبی محسوب می شه. برخی از مردان جوان خلافکار این منطقه با این تصور که زنان سالخورده کمتر به HIV مثبت مبتلا هستند و همچنین طعمه های راحت تری محسوب می شن، شبانه به اونها حمله می کنن. تا اینکه یکی از این مادربزرگهای ۷۵ ساله به نام Beatrice Nyariara و جمعی از هم محله ای هاش تصمیم می گیرن دیگه طعمه راحتی نباشن و با یادگیری فنون ساده کاراته و دفاع شخصی برای مبارزه با این متجاوزین آماده بشن. فیلمهای خبری و مستندی از ماجرای اونها ساخته شده ازجمله فیلم کوتاه Enough: The Empowered Women of Korogocho که توسط آقای Brent Foster مستندساز کانادایی تهیه شده. اون اسم این گروه رو گذاشته «مادربزرگهای کیک بوکسر کوروگوسو».
تو این کلیپ – حداقل تو این برشهایی که ازش می بینیم – انگار بیشتر از اینکه شاهد یک مبارزه باشیم، جوجو داره والری رو کتک می زنه! جدای این مبارزه خاص که حالا شرایط خودش رو داره و خیلی هم ربطی به بحث ما نداره، در کل رعایت حرمت حریف فقط یک بحث اخلاقی نیست و می تونه یک استراتژی هم محسوب بشه. سان تزو استراتژیست شهیر چینی در کتاب «هنر جنگ» می گه همیشه برای دشمنت یک راه فرار بذار. در دفاع شخصی هم همیشه توصیه می کنیم که امکان فرار برای طرف مهاجم بذارید. در جنگ اگر دشمن به مشکل بخوره و راه فرار داشته باشه احتمالا عقب نشینی می کنه، اما اگر راه فرار نداشته باشه تا آخرین نفس و با تمام قوا می جنگه. در موقعیت دفاع شخصی اگر مهاجم وقتی متوجه شد که طعمه خودش رو اشتباه انتخاب کرده راه فرار داشته باشه، احتمالا می زنه به چاک! اما اگر حس کنه تو مخمصه افتاده، برای نجات خودش دست به هر خشونتی می زنه.